De brief “Opgaaf werkelijk rendement” – wat betekent dit voor jouw belasting? Heb je van de Belastingdienst een brief gekregen met de titel “Opgaaf werkelijk rendement”? Dan is dat iets om even goed naar te kijken, want het kan je belasting flink beïnvloeden. Tussen 15 juli en 3 oktober 2025 stuurt de Belastingdienst deze brieven naar mensen die bezwaar hebben gemaakt tegen hun box 3-heffing. In die brief staat dat je mag aangeven wat je werkelijk rendement was – dus wat je echt hebt verdiend met je spaargeld of beleggingen, in plaats van wat de Belastingdienst veronderstelt. En dat verschil kan groot zijn.
Box 3 gaat over je vermogen: spaargeld, beleggingen, crypto, tweede woning en andere bezittingen minus eventuele schulden.Je betaalt belasting over het deel van je vermogen dat boven de vrijstelling uitkomt:
- € 57.684 als je geen fiscale partner hebt
- € 115.368 als je dat wel hebt
De Belastingdienst rekent niet met je daadwerkelijke rendement, maar met een fictief rendement – een percentage waarvan men vindt dat je dat “gemiddeld” zou moeten kunnen halen. In 2022 ging men uit van 5,53% fictief rendement.Over dat bedrag betaal je vervolgens 31% belasting.Het probleem is duidelijk: in 2022 kreeg je op spaargeld nauwelijks rente (soms 0,1%) en veel beleggingen stonden juist in de min. Toch betaalde je belasting over een winst die je nooit hebt gehad.
De aanleiding ligt bij de rechtspraak – en dan met name bij het beroemde Kerstarrest van 24 december 2021. In dat arrest oordeelde de Hoge Raad dat het forfaitaire stelsel in box 3 in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dat artikel beschermt het eigendomsrecht. De Hoge Raad vond dat mensen met een laag of zelfs negatief rendement te zwaar werden belast: ze betaalden belasting over vermogen dat ze feitelijk niet hadden zien groeien. Dat werd beschouwd als een onevenredige inbreuk op hun eigendomsrecht.
Daarnaast schond het oude systeem het gelijkheidsbeginsel: spaarders met laag rendement betaalden relatief veel meer dan beleggers met hoog rendement. De overheid moest dus iets doen. Sindsdien is er het zogeheten rechtsherstel ingevoerd, en komt er een tegenbewijsregeling: een mogelijkheid voor jou om aan te tonen wat je werkelijk hebt verdiend.
De brief is eigenlijk een uitnodiging van de Belastingdienst om zelf te laten zien wat je echt hebt verdiend met je vermogen.De Belastingdienst vermeldt voor welke jaren dit geldt (meestal de jaren waarover jebezwaar hebt gemaakt). Via een online formulier geef je vervolgens aan:
- hoeveel rente je hebt ontvangen,
- welk dividend, huur of andere opbrengsten je had,
- wat je verliezen of waardedalingen waren,
- en welke kosten je hebt gemaakt.
Met die gegevens berekent de Belastingdienst jouw werkelijke rendement en vergelijkt datmet het fictieve rendement van 5,53% (voor 2022). Als jouw werkelijke rendement lager is, wordt je box 3-inkomen aangepast – en kun je geldterugkrijgen.
Stel: Je had in 2022 een vermogen van € 200.000. Volgens de Belastingdienst zou je daar 5,53% rendement op hebben behaald: € 11.060.In werkelijkheid had je:
- € 800 rente op je spaarrekening,
- € 1.200 dividend,
- € 3.000 verlies op beleggingen.
Je werkelijke rendement is dan € (800 + 1.200 – 3.000) = – € 1.000, oftewel negatief.
Toch betaalde je belasting over € 11.060.
Met de nieuwe regeling kun je dit aantonen, en zal de Belastingdienst de aanslag corrigeren.
Grote kans dat je geld terugkrijgt.Wanneer krijg je géén teruggave?
- Als je werkelijke rendement juist hoger is dan het fictieve rendement.
- Als je geen bewijs kunt overleggen (zoals bankafschriften of jaaroverzichten).
- Of als je geen bezwaar hebt gemaakt over de betreffende jaren
– dan krijg je de briefmeestal niet automatisch.
De tegenbewijsregeling is een tussenstap. De overheid werkt ondertussen aan een nieuw systeem: de Wet werkelijk rendement box 3, die gepland staat voor 1 januari 2028. De belangrijkste veranderingen:
- Geen fictief rendement meer, maar belasting over wat je daadwerkelijk verdient.
- Zowel direct rendement (rente, huur, dividend) als indirect rendement (waardestijging van beleggingen of vastgoed) telt mee.
- Voor bepaalde bezittingen zoals aandelen of vastgoed wordt het waarschijnlijk een vermogenswinstbelasting, waarbij je pas belasting betaalt als je de winst echt realiseert. Dat klinkt eerlijker, maar het wordt ook een stuk complexer.
Je zult meer moeten bijhouden, en de Belastingdienst krijgt meer controle-informatie.
- Check of je de brief krijgt. Heb je eerder bezwaar gemaakt? Dan valt hij waarschijnlijk binnenkort op de mat.
- Verzamel bewijs. Bewaar bankafschriften, beleggingsrapporten en waardestaten.
- Bereken of het loont. Was jouw rendement in 2022 duidelijk lager dan 5,53%? Dan is de kans groot dat je geld terugkrijgt.
- Blijf op de hoogte. De regels rondom box 3 veranderen snel
– wat nu geldt, kan volgend jaar alweer anders zijn.
De brief “Opgaaf werkelijk rendement” is niet zomaar een standaard bericht van de Belastingdienst. Het is een kans om recht te zetten dat je belasting hebt betaald over geld dat je nooit hebt verdiend. De overgang van fictie naar werkelijkheid in box 3 is een belangrijke stap naar een eerlijker belastingstelsel. En hoewel het nieuwe systeem meer administratie met zich meebrengt, voelt het voor veel mensen als een broodnodige correctie. Dus: lees die brief goed, verzamel je gegevens en kijk of jij recht hebt op een stukje van je belasting terug.
Niet je gewone financieel adviseur. Ontgrendelt je financiële potentieel
en zorg dat je geld aan het werk gaat!
✔️ Altijd beschikbaar voor al je vragen
✔️ Advies op maat voor jouw bedrijf
✔️ Voor langdurige relaties
Suijkerbuijk+Co B.V.
Schippersgracht 3, 1011TR Amsterdam
KvK: 97096296
info@suijkerbuijk-co.nl
